ปูชนียสถานและโบราณสถานวัดช้าง
|
วัดนาควัชรโสภณ พระอารามหลวง
|
ตำบลในเมือง อำเภอเมือง จังหวัดกำแพงเพชร
|
๑. เจดีย์ประธาน เป็นรูปสี่เหลี่ยมจัตุรัสวัดจากฐาน มีขนาดกว้าง x ยาว ๑๓.๖๐ เมตร สูง ๑๘.๗๐ เมตร มีลักษณะของฐานชั้นแรกเป็นฐานเขียงก่อด้วยศิลาแลง บริเวณฐานเขียง จะมีช้างปูนปั้นขนาดใหญ่รอบ ๑๘ เชือก ซึ่งเป็นช้างที่ใหญ่ที่สุดที่พบในจังหวัดกำแพงเพชร ที่กล่าวเช่นนี้เพราะในจังหวัดกำแพงเพชรมีเจดีย์ที่มีช้างล้อมรอบ จำนวน ๓ วัด คือ วัดช้างรอบ วัดพระแก้ว และวัดช้าง (วัดนาควัชรโสภณ)
๒. เจดีย์ทรงกลม ประกอบด้วยฐานเขียง ๔ ชั้น ฐานเขียงชั้นที่ ๑ มีปฏิมากรรมช้างปูนปั้น ฐานเขียงชั้นที่ ๒ เป็นแปดเหลี่ยม ก่อด้วยอิฐ ที่ฐานจะปรากฏรูปปฏิมากรรมปูนปั้นเป็นรูปสาวกเดินรอบ ส่วนฐานเขียงชั้นที่ ๓ และ ๔ ก่อด้วยอิฐ ต่อจากฐานเขียงชั้นที่ ๔ เป็นฐานปัทม์ต่อจากฐานปัทมเป็นมาลัยเถาว์ ๓ ชั้น ก่อด้วยอิฐเช่นกัน เหนือองค์ระฆังเป็นบัลลังก์ จากสภาพหลังการบูรณะ เมื่อปี พ.ศ. ๒๕๑๒ มีสภาพเกือบสมบูรณ์ และในปี พ.ศ. ๒๕๒๒ ต้นยางล้มลงมาทับพังทลายลง
๓. วิหารจตุรมุขขนาดใหญ่ ตั้งอยู่ทางด้านทิศตะวันออก ด้านหน้าของเจดีย์ประธาน มุขของวิหารด้านหลังติดกับซุ้มของเจดีย์ประธาน ลักษณะของวิหารเป็นรูปจตุรมุขขนาดใหญ่ มีขนาดกว้าง ๑๐.๒๐ เมตร ยาว ๔๘ เมตร ทางเข้ามีวิหารอยู่ด้วยกัน ๓ ด้าน คือ ทิศตะวันออก ทิศเหนือและทิศใต้ ฐานของวิหารเป็นฐานเขียง เป็นอิฐศิลาแลง มีเสาวิหารทั้งด้านนอกและด้านใน เป็นเสาศิลาแลงทั้งแท่ง ลักษณะของเสาเป็นทรงสี่เหลี่ยมและเสาลับปีกนก บางต้นสลักจากศิลาแลงทั้งแท่ง ขนาดเสาแต่ละต้นมีขนาดเท่า ๆ กัน จำนวน ๗๖ ต้น มีพระประธานประดิษฐานอยู่ภายใน วิหารหลังนี้ มีลักษณะของแท่นพระประธานเป็นรูปสี่เหลี่ยมผืนผ้า มีขนาดกว้างประมาณ ๓.๕๐ เมตร ยาวประมาณ ๔ เมตร รอบแท่นใหญ่พระประธาน มีแท่นพระล้อมรอบ ๔ ด้าน ก่อสร้างด้วยอิฐทั้งหมด พระประธานเป็นพระพุทธรูปปูนปั้น ศิลปะสุโขทัยหมวดกำแพงเพชร องค์เดิมได้พังทลายหมดแล้ว เหลือพระเศียรได้จัดตั้งแสดงที่พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติกำแพงเพชร ปัจจุบันได้รับการบูรณะโดยกรมศิลปากรได้ถอดแบบพระเศียรจากองค์เดิม ปั้นประกอบขึ้นใหม่ให้สมบูรณ์งดงามถูกต้องตามพุทธลักษณะเดิมทุกประการ
วิหารจตุรมุขนี้ เป็นสถาปัตยกรรมที่ทรงคุณค่ายิ่งทางด้านประวัติศาสตร์โบราณคดี เพราะในจังหวัดกำแพงเพชร สุโขทัย และพิษณุโลก ตามข้อมูลหลักฐานด้านประวัติศาสตร์โบราณสถาน กรมศิลปากร ได้ปรากฏมีที่วัดนาควัชรโสภณนี้แห่งเดียวเท่านั้น
๔. เจดีย์ราย กลุ่มของเจดีย์รายตั้งอยู่ด้านหลังของเจดีย์ประธาน ซึ่งมีอยู่ด้วยกัน ๓ องค์ และมีกำแพงแก้วล้อมรอบเจดีย์ประธาน และเจดีย์ราย
๕. อุโบสถ (เก่า) ตั้งอยู่เขตนำที่ล้อมรอบวัด อยู่ทางทิศใต้ของเจดีย์ประธาน มีลักษณะเป็นอาคารทรงสี่เหลี่ยมผืนผ้า ก่อสร้างด้วยศิลาแลงทั้งก้อน มีขนาดกว้างประมาณ ๘ เมตร ยาว ๑๖.๕๐ เมตร สูง ๑.๕๐ เมตร
อนึ่ง เจดีย์ประธาน เจดีย์ราย และอุโบสถ(เก่า) สันนิษฐานว่ามีอายุประมาณ ๗๐๐ ปี โบราณสถานแหีงนี้ได้รับการการขึ้นทะเบียนเรียบร้อยแล้ว ดังนั้นการบูรณะในปี พ.ศ. ๒๕๓๖ จึงอยู่ในการควบคุมดูแลโดยช่างของอุทยานประวัติศาสตร์กำแพงเพชร กรมศิลปากร โดยการบูรณะในครั้งนี้ มูลนิธิปริยัติศึกษา ญสส. ในพระสังฆราชูปถัมภ์ สมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราช ได้ให้การสนับสนุนงบประมาณการบูรณะ เป็นเงิน ๓,๕๐๐,๐๐๐.- บาท (สามล้านห้าแสนบาทถ้วน)
|